بررسی پرسش های ملاشمسای گیلانی و پاسخ های ملاصدرای شیرازی
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری
- author مرتضی مهدویان دلاوری
- adviser علی رضا کهنسال سید علی حسینی شریف
- Number of pages: First 15 pages
- publication year 1391
abstract
حکیم ملاشمسای گیلانی یکی از حکمای معاصر ملاصدرا است. ایشان که مشربی مشایی ممزوج با دلایل الهی و مأثورات اهل بیت، اخبار و احادیث دارد چند پرسش را مطرح می نماید. ملاصدرا هم بر اساس حکمت متعالیه خویش آن ها را پاسخ گفته است. درپرسش نخست ملاشمسا بحث وجود حرکت در کم را مطرح می نماید. او بیان می کند که بر طبق نظر حکما موضوع حرکت باید از آغاز تا پایان حرکت باقی و ثابت باشد، اما درحرکت کمی که نمو یکی از جلوه های آن است صرفاً مجاورت یک جسم با جسم دیگر است و این که موضوع باید از آغاز تا پایان باشد وحدت خویش را از دست می دهد و به موضوع دیگری تبدیل می گردد. بنابراین حرکتی در این مورد تحقق پیدا نکرده است. نظر ملاصدرا این است که موضوع حرکت دراینجا، جسم با مقدار مبهم است وآنچه دراین اثنا دستخوش تغییر می شود عوارض و مشخصات جسم است. بنابراین حرکت کمی وجود دارد. حلول نفس نباتی در ماده درآنات مختلف، عنوان پرسش دومی است که ملاشمسا آن را مورد سوال خویش قرار داده است. جسم همیشه درحال رشد است، پس از این دگرگونی، نفسی که تغییر را قبول می کند، همان نفس پیشین نیست. بنابراین نفس نباتی نمی تواند در مادّه حلول کند. درپاسخ به این پرسش بیان می شود که جوهر ملکوتی هرنفس، وحدتش را با اتّصال به ربّ النوع خود حفظ می کند. پرسش سوم در این محاجّه در مورد حصول ماهیّات درذهن است. مستشکل وجود ماهیات را درعالم ذهن به آن معنی که همه ی عوارض جسم حاضر شود را مورد نقد خویش قرار می دهد و آن را غیرقابل قبول می داند. جوابی که درمورد این اشکال مورد نظر است به آسانی این مسئله را حل می نماید. ماهیات به حمل اولی در ذهن و به حمل شایع درعالم عین حاضر می-شوند. بنابراین همان ماهیتی که درخارج موجود است بدون هیچ تغییری در ذهن حاصل می شود. تفاوت فقط در نوع حمل است. آیا معاد برای حیواناتی که دارای ادراک جزئی هستند اثبات می شود عنوان سوال چهارمی است که سائل آن را از نظر گذرانده است. ایشان پس از اثبات ادراک جزئی برای حیوانات و اینکه ادراک جزئی بخشی ازعلم محسوب می شود، علم را برای حیوانات اثبات می کند. معاد برای موجوداتی است که علم دارند بنابراین با اثبات ادراک جزئی برای حیوانات، معاد هم بالتبع برای آنان محقّق خواهد شد. ملاصدرا هرگونه ادراکی را نشانه ای برای معاد می داند. ایشان نظریه ای بر اساس رویکرد حکمت متعالیه ارائه می دهند. تمام حیوانات دارای جوهری ملکوتی هستند که تمامی افعالشان به آن نسبت داده می شود، پس نفس دارند، بنابراین همه ی حیوانات معاد دارند. بحث پایانی و آخرین پرسشی که ملاشمسا مطرح می کند این است که نفس با حدوث بدن حادث نمی شود. بلکه نفس قدیم است. ایشان احادیثی را در مویّد کلام خویش براساس مشرب خاصی که دارد، بیان می کند. در پاسخ به پرسش انتهایی، ملاصدرا حدوث نفس را تأیید و قدیم بودن آن را منکر می شود. ایشان در تفاوت دو مقام روح و نفس، نظریه جسمانیه الحدوث و روحانیه البقاء و همچنین نظریه مهم حرکت جوهری را یادآوری می نماید. بنابراین روح قدیم است و مدبّر بدن نیست بلکه بدن، زمینه را برای تعالی آن فراهم می نماید .
similar resources
بررسی دیدگاه ملاشمسای گیلانی در مورد علم خداوند
ملاشمسای گیلانی، یکی از چهرههای درخشان و نامدار سدۀ یازدهم هجری، در مکتب فلسفی اصفهان است که همچون بسیاری از بزرگان حکمت در عصر خودش، از جمله ملاصدرا و میرداماد، در تمسک جستن به آیات و روایات، برای اثبات مباحث فلسفی، دستی توانا داشت. او که از شاگردان نامی میرداماد بود، بیشترین تأثیر را نیز از او پذیرفت و سبک مشاییان و مبنای فکری آنها را از محضر او آموخت. ملاشمسا در برخی از مباحث فلسفی از قبیل:...
full textسعادت بشری و دیدگاه ملاصدرای شیرازی
همهی ادیان آسمانی به پیروان راستین خود، وعدهی سعادت و نجات میدهند. اسلام نیز در موارد متعددی، نجات انسانها را در گروِ سرسپردگی به فرمانهای الاهی معرفی میکند. از این رو، فلاسفه و متکلمان مسلمان نیز هر کدام به نوبهی خود، کوشیدهاند ضمن تفسیر و تبیین آموزههای وحیانی، پرده از حقیقت این مهم بردارند. این جستار در نظر دارد تا دیدگاه ملاصدرا در خصوص مسألهی سعادت بشری و تبیین عقلانی وی از سعادت ...
full textطراحی نظریة معناداری نزد ملاصدرای شیرازی
پرسش اساسی این جستار ناظر به این مطلب است که چگونه میتوان نظریة معناداری نزد ملاصدرا را طراحی کرد. جستار حاضر میکوشد تا پس از اشاره به نکات روشی همچون بیان نسبت سمانتیک، متافیزیک، و معرفتشناسی بر اساس اصل «درستی تفکیک و نادرستی تقدیم» و نیز تفکیکهای سهگانه میان زبان طبیعی و زبان منطقی، تعیین کوچکترین واحد معناداری، و نقش فاعل شناسا در معناداری به نظریة معناداری نزد صدرالمتألهین نزدیک شود...
full textمدیریت کیفیت جامع و پرسش های بی پاسخ
اکثر افرادی که با علم مدیریت آشنایی دارند ، با اصطلاح جذاب ((مدیریت کیفیت جامع)) برخورد نموده اند. این فن مدیریتی ابتدا در شرکت های ملی به کار برده شد و اکنون در عصر رقابت گری شرکت های فراملیتی ، از کاربرد آن در عرصه جهانی سخن رانده می شود. هدف این مقاله نقد و بررسی کاربرد ، این تکنیک پرآوازه است .
full textمسئلۀ تشخص از منظر خواجۀ طوسی و ملاصدرای شیرازی
پرسش از تشخص در فلسفة اسلامی بر خلاف فلسفة مسیحی، در بستری کاملاً فلسفی جوانه زد و آهسته آهسته رشد کرد. شکل سادة آن در آثار فارابی و ابن سینا دیده میشود و شکل کاملشدة آن در نوشتة بهمنیار. در ادامه، سهروردی با رویکردی کاملاً متفاوت به آن نگریست و در مبنا و دلیل، از مشائیان فاصله گرفت. پس از سهروردی، مسئلة تشخص، بیش از همه، در ذهن و زبان خواجة طوسی و ملاصدرای شیرازی بروز و نمود پیدا کرد. در بحث ت...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023